หนังสือบ้านเมืองเบื้องบูรพา ภูมิวัฒนธรรม โบราณคดี และประวัติศาสตร์สังคม บนฐานทรัพยากรธรรมชาติชายฝั่งทะเลตะวันออก โดย วลัยลักษณ์ ทรงศิริ หนังสือภาพรวมประวัติศาสตร์ท้องถิ่น "เล่มแรก" ของภูมิภาคตะวันออกทางชายฝั่งทะเลกล่าวได้ว่า ภูมิภาคนี้เกิดขึ้นมาจากการค้าแลกเปลี่ยนทรัพยากรในระยะทางไกลและหัวเมืองต่างๆ ที่ส่วนใหญ่คือเมืองท่าทั้งภายในและปากน้ำริมชายฝั่งมีพ่อค้าและผู้คนเชื้อสายจีนเข้ามาเป็นกำลังหลัก โดยมีทั้งชาวชองที่พูดภาษาในกลุ่มตระกูลออสโตรเอเชียติกเป็นพื้นและชาวสยามที่พูดภาษาไทยในท้องถิ่น ซึ่งต่อมาวัฒนธรรมทั้งขนบธรรมเนียม ประเพณี และภาษาพูดผสมปนเปจนกลายเป็นผู้คนในภูมิภาคตะวันออกที่มีความโดดเด่นทางวัฒนธรรมแตกต่างไปจากภูมิภาคอื่นชัดเจน
ปัจจุบัน ‘บ้านเมืองเบื้องบูรพา’ กำลังเกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรมและสภาพแวดล้อมอย่างรวดเร็ว โดยมีโครงการขนาดใหญ่ของรัฐบาลที่ดำเนินการมาเป็นเวลานานพอสมควรทั้งการสร้างท่าเรือเพื่อการพานิชย์ นิคมอุตสาหกรรม และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง โครงการเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (อีอีซี) โดยพื้นที่ซึ่งเคยเป็นสถานที่ท่องเที่ยวตามธรรมชาติและมีความสงบกลับเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมไปอย่างรวดเร็ว ผู้คนเคลื่อนย้ายเข้าและออกพื้นที่อย่างมากมาย รวมทั้งสภาพนิเวศน์ทางธรรมชาติในเขตป่าเขาต้นน้ำก็กลายเป็นเขตโรงงานอุตสาหกรรมและที่อยู่อาศัยและการปลูกพืชพันธุ์ต่างๆ เพื่อการพาณิชย์ สิ่งเหล่านี้สวนทางกับการศึกษาทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่ควรมีการศึกษาโดยละเอียดถี่ถ้วนกว่าที่ผ่านมา 
 
สารบัญประกอบด้วย
๑. โครงสร้างทางกายภาพภูมิวัฒนธรรมบ้านเมืองชายฝั่งทะเลตะวันออก : ป่าเขา ลำน้ำ เกาะและชายฝั่งทะเล
 - ภูมิวัฒนธรรมของการตั้งถิ่นฐาน
 - อัตลักษณ์ทางภูมิวัฒนธรรมของชื่อบ้านนามเมืองรุ่นเก่าในภูมิภาคตะวันออก
 - โดยสรุปรูปแบบการตั้งถิ่นฐานทางภาคตะวันออก
๒. เมื่อแรกตั้งถิ่นฐาน
 - เมื่อแรกตั้งถิ่นฐาน
 - กลุ่มชุมชนที่ยังไม่พบเครื่องมือโลหะ
 - กลุ่มชุมชนในยุคเหล็ก
 - ชุมชนในป่าเขาที่สูงสัมพันธ์กับกลุ่มคนดั้งเดิม
๓. บ้านเมืองยุคทวารวดี-ศรีวิชัย, วัฒนธรรมเขมรสมัยก่อนเมืองพระนคร และลพบุรี-สุโขทัย
 - เมืองพระรถ
 - เมืองพระยาเร่
 - เมืองศรีพโล
 - เมืองเพนียด
๔. สู่เมืองด่านและเมืองท่าในสมัยกรุงศรีอยุธยา
 - พื้นฐานและสถานการณ์ทั่วไป
 - หัวเมืองชายฝั่งตะวันออกในสมัยกรุงศรีอยุธยา
 - เมืองระยองเก่าที่บ้านค่าย 
๕. บ้านเมืองหลังสิ้นกรุงศรีอยุธยา
 - การปรับบทบาทหัวเมืองตะวันออกให้มีความสำคัญมากขึ้นในรัชกาลสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี
 - ความสำคัญของชาวจีนโพ้นทะเลและการค้าชายฝั่งตะวันออกหลังราชวงศ์หมิง
 - การสิ้นสุดอิทธิพลของจามปา/เขมรและสถานการณ์ของบ้านเมืองในดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง
 - คนจีนท้องถิ่นและรูปแบบความเชื่อในภาคตะวันออก
๖. ดินแดนแห่งทรัพยากรของป่า
 - ผลผลิตจากทรัพยากรของป่าตะวันออกในอดีตและสินค้าส่วยสมัยกรุงศรีอยุธยาจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์
 - ตำนานอากรรักษาเกาะ และการอนุรักษ์เต่าตนุและกระในท้องทะเลตะวันออก
 - สัมปทานการทำไม้
 - สินค้าเกิดจากในเมืองจันทรบุรี (ครั้งรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว)
 - ผลผลิตจากผู้คนหลากชาติพันธุ์
 - ร่องรอยของเกษตรอุตสาหกรรมยุคเริ่มแรก
 - สู่การเปลี่ยนแปลงภูมิวัฒนธรรม
บรรณานุกรม
 
ข้อมูลหนังสือ
หนังสือ"บ้านเมืองเบื้องบูรพา" ภูมิวัฒนธรรม โบราณคดีและประวัติศาสตร์สังคม บนฐานทรัพยากรธรรมชาติชายฝั่งทะเลตะวันออก ผู้แต่ง : วลัยลักษณ์ ทรงศิริ
ISBN ๙๗๘-๖๑๖-๗๘๑๑๔-๐-๖ จัดพิมพ์โดยมูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์ พิมพ์ครั้งที่ ๓ : ธันวาคม ๒๕๖๖, หนังสือขนาด (๑๖ x ๒๓ ซม.),ปกอ่อน ,จำนวน ๘๐๒ หน้า
 
ปกติราคา ๖๐๐ บาท ลดเหลือ ๕๘๐ บาท รวมส่ง